-
http://www.irandoc.ac.ir/onto/irandoc-meta/Concept
-
سازمان دولتی که به منظور برقراری نظم و امنیت و حفظ جان و مال اشخاص، حمایت از قانون اساسی، جلوگیری از وقوع جرم، کشف جرم، دستگیری مجرم و اجرای کیفر ایجاد شده است. معمولاً پلیس را به دو قسمت کلی تقسیم میکنند: پلیس اداری و پلیس قضایی. پلیس اداری خود به دو مفهوم وسیع و محدود به کار میرود. معنی وسیع آن هر نوع نظارت و مداخلهای است که دولت برای حفظ نظم عمومی و فعالیت افراد در جامعه به عمل میآورد. طریق دخالت و نظارت در حفظ نظم، وضع آییننامهها و مقررات و اجرای آنها است. در این صورت کلیه مقامات دولتی کار پلیسی انجام میدهند. مفهوم محدود پلیس اداری، کلیه اقداماتی است که به منظور جلوگیری از وقوع جرائم و بینظمیها و اغتشاشات به عمل میآید. فعالیت پلیس قضایی ناظر به مواقعی است که یک اقدام ضد اجتماعی یعنی جرمی صورت گرفته باشد. در این صورت پلیس قضایی مبادرت به کشف جرم و جمعآوری دلایل و دستگیری مجرم میکند. قدرت و اختیار پلیس در هر کشوری متفاوت است. ماهیت پلیس ( به عنوان وسیله اجرای قانون) نیز تا اندازهای ناشی از خصوصیت همان قانونی است که پلیس مجری آن است. در مورد وضعیت پلیس در هر کشوری باید از جمله به نکات زیر توجه کرد: 1- تعداد پلیس به نسبت جمعیت کشور. 2- اختیارات پلیس در مورد جستجو (با یا بدون مجوز)، دستگیری، بازداشت، بازجویی و در بند کردن. 3- مقررات برای حمایت جدی از شهروندان در مقابل خودسری مأموران انتظامی. 4- حد آزادی پلیس در مخفیانه عمل کردن. 5- پلیس از چه اسلحهای و در چه شرایطی میتواند برای اجرای قانون استفاده کند.
English